مدول الاستیسیته (مدول E)
مجله شرکت آسانسور و پله برقی صعود گستر سبلان
مدول الاستیسیته یا همان مدول یانگ برابر است با نسبت تنش بر کرنش ایجاد شده به واسطه تنش وارده بر جسم در حالتی که جسم در ناحيه الاستیک ( پایین تر از حد تسلیم) قرار گرفته باشد. تا زمانی که نیروی وارد بر سیم بکسل از حد تسلیم تجاوز نکرده باشد، رفتار سیم بکسل تحت تنش ناشی از بار را می توان به مثابه فنر خطی در نظر گرفت و برای آن مدول الاستیسیته تعریف کرد. صد البته که افزایش طول سیم بکسل به مدول الاستیسیته اجزاء سازنده آن بستگی دارد، اما مدول الاستیسیته سیم بکسل به دلیل ساختار سطح مقطع عرضی سیم بکسل، متفاوت از مدول الاستیسیته سیم های آن است. نمودار تنش-کرنش سیم بکسل خطی نیست و به میزان تنش کششی آن (و در نتیجه به نیروی وارد بر آن بستگی دارد[۳].[۱۳].[۱۸]
مجله شرکت آسانسور و پله برقی صعود گستر سبلان
مدول الاستیسیته سیم بکسل ها بسیار مورد سوال طراحان و نصابان می باشد. از آنجا که روشهای مختلفی برای اندازه گیری مدول الاستیسیته وجود دارد و بر اساس روش انتخاب شده، مقدار به دست آمده به شکل چشمگیری متفاوت خواهد آمد، شيوه استاندارد اندازه گیری آن در قالب استاندارد ISO12076: 2002 به صورت بین المللی تعریف شده است؟
تعیین این مدول از فرآیند اندازه گیری صورت گرفته بر روی سیم بکسلهای نو آغاز می شود. در این آزمایش سیم بکسل هارا تحت کششی به اندازه ۱۰ درصد حداقل نیروی گسیختگی آنها قرار می دهند (دستگاه آزمون کشش باید مطابق با استاندارد ISO7500 – 1 باشد) و به طور همزمان با بالاتر بردن نیرو تا حداکثر ۳۰ درصد حداقل نیروی گسیختگی، مقدار افزایش طول (کرنش) آنها اندازه گیری می کنند. بعد از آزاد کردن سیم بکسل تا رسیدن به مقدار کشش اولیه، ۱۰ سیکل (مرتبه) دیگر سیم بکسل را می کشند و باز به حالت اولیه بر می گردانند. هدف از این کار استقرار افزایش طول است و نقشی در ثبت داده ندارد. شیب بین دو نقطه از نمودار تنش-کرنش به دست آمده، مدول الاستیسیته را نشان می دهد[۱۰] [۱۲] [۱۸]
دیگر دلایل افزایش طول سیم بکسل
مجله شرکت آسانسور و پله برقی صعود گستر سبلان
در عمل نوع دیگری از افزایش طول نیز ممکن است در سیم بکسل مشاهده شود که ناشی از چرخش سیم بکسل حول محور خود است. چنین افزایش طولی ناشی از استفاده از یک مفصل گردان در انتهای سیم بکسل، با اتصال سیم بکسل به باری است که می تواند آزادانه بچرخد و باعث می شود تاب رشته های سیم بکسل باز شود. با توجه به مهار شدن دو انتهای سیم بکسل در سمت کابین و وزنه این نوع افزایش طول در صنعت آسانسور موضوعیت ندارد.
همچنین در صورتی که بار وارد بر سیم بکسل به حدی زیاد شود که باعث شود سیم بکسل از حد تسلیم ردشو افزایش طول دائم و غير الاستیک رخ خواهد داد. اگر بار وارد بر سیم بکسل بیش از حد تسلیم آن باشد، افزایش طول سیم بکسل با شیب قابل توجهی به نسبت افزایش بار شدت می یابد تا این که سیم بکسل زیر بار پاره شود. چنین حالتی با توجه به لحاظ کردن ضریب اطمینان ب بار وارد بر سیم بکسل در صنعت آسانسور، اساسا اتفاق نمی افتد.
نتیجه گیری
مجله شرکت آسانسور و پله برقی صعود گستر سبلان
در انتخاب سیم بکسل به عنوان یکی از اجزای اصلی آسانسور، علاوه بر مدنظر قرار دادن موارد مهمی همچون ضریب اطمینان، تناسب نوع سیم بکسل با شیار فلکه موتور، شیوه نصب، طول مسیر حرکت، عمر مفید و… باید افزایش طول آن را نیز مدنظر قرار داد. باتوجه به این که افزایش طول دائم سیم بکسل رفتار الاستیک ندارد، از طریق محاسبات قابل اندازه گیری نمی باشد. از طرفی افزایش طول غیر دائم نیز با وجود آن که از طریق روابط ریاضی قابل محاسبه است، اما به دلت و الاستیسیته یکتا برای سیم بکسل، تخمین دقیقی به دست نمی دهد.
میزان افزایش طول سیم بکسل ها(دائم یاغیر دائم) پارامتری است که نه تنها از ساختاری به ساختار دیکر بسته به شرایط پروژه (ظرفیت، جرم کابین، طول مسیر،زنجیر جبران و …) و همچنین روش و تکنولوژی تولید ( و در نتیجه سازنده سیم بکسل) نیز تغییر خواهد کرد؛ از این جمله مواردی است که باید از سازنده استعلام واحد برای آن امکان پذیر نخواهد بود.
ثبت ديدگاه